RTE પ્રવેશ માટેની ઓનલાઇન અરજી પ્રક્રિયા ૧૪ માર્ચથી શરૂ થશે
(સંપૂર્ણ સમાચાર સેવા)
ગુજરાત સરકારના શિક્ષણ વિભાગે શૈક્ષણિક વર્ષ ૨૦૨૪-૨૫ માટે રાઈટ ટુ એજ્યુકેશન પ્રવેશ પ્રક્રિયાની જાહેરાત કરી છે. જોકે, આ જાહેરાત ઉપલબ્ધ બેઠકોમાં નોંધપાત્ર ઘટાડા અંગે વધતી જતી ચિંતાઓ સાથે આવે છે.ગયા વર્ષની આશરે ૮૩,૦૦૦ બેઠકોની તુલનામાં, આ શૈક્ષણિક વર્ષ માટે માત્ર ૪૩,૮૦૦ બેઠકો ઉપલબ્ધ છે, જે લગભગ ૫૦% નો આશ્ચર્યજનક ઘટાડો નોંધાવે છે.
આ ઘટાડો જૂન ૨૦૨૩માં લાગુ કરાયેલા નવા નિયમને કારણે થયો છે, જે મુજબ માત્ર છ વર્ષના બાળકો જ ધોરણ ૧માં પ્રવેશ મેળવી શકશે. પરિણામે, ઘણા પાંચ વર્ષના બાળકો કે જેમણે અગાઉ ધોરણ ૧ માં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો તેઓ હવે બાલવાટિકા-પ્રિ-પ્રાઈમરી પ્રોગ્રામ્સમાં નોંધાયેલા છે.સીટોમાં આ તીવ્ર ઘટાડો સંભવિત બાકાત વિશે ગંભીર ચિંતાઓ ઉભી કરે છે, ખાસ કરીને વંચિત બાળકો માટે કે જેઓ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણની પહોંચ માટે RTE ક્વોટા પર ભારે ર્નિભર છે.
ગયા વર્ષના પ્રવેશ ડેટા પર નજર કરીએ તો, જ્યાં ૬૧,૦૦૦ થી વધુ બાળકોએ RTE બેઠકો મેળવી હતી, આ વર્ષે બેઠકોની ઓછી ઉપલબ્ધતાને કારણે લગભગ ૧૮,૦૦૦ બાળકો બહાર રહી શકે છે.અમદાવાદ, જે સામાન્ય રીતે ગુજરાતમાં સૌથી વધુ સંખ્યામાં RTE પ્રવેશો જુએ છે, ત્યાં ગયા વર્ષની ૧૪,૩૨૩ બેઠકો હતી જે આગામી શૈક્ષણિક વર્ષમાં માત્ર ૭,૯૭૩ બેઠકો પર નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.
આ સ્થિતિએ હાલના RTE પ્રવેશ નિયમોમાં સુધારો કરવાની માંગણીઓને જન્મ આપ્યો છે. સંબંધિત લોકો સરકારને વંચિત બાળકો, ખાસ કરીને ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારોના હિતોને ધ્યાનમાં લેવા વિનંતી કરી રહ્યા છે. RTE પ્રવેશ પછી બાકી રહેલી ૨૫% બેઠકો પર પ્રવેશ આપવાને બદલે, વર્ગ ૧ ની કુલ મંજૂર બેઠકોમાંથી ૨૫% પર પ્રવેશ આપવાની માંગ છે.
ખાનગી શાળાઓ કોઈપણ રીતે ઇ્ઈ પ્રવેશ પ્રત્યે અનિચ્છા ધરાવે છે, તેથી આ પગલાથી તેમને ફાયદો થશે કારણ કે RTE દ્વારા વિદ્યાર્થીઓના પ્રવેશમાં ઘટાડો થયો છે, જૂથોએ આક્ષેપ કર્યો છે. કેન્દ્ર સરકારના શિક્ષણ અધિકાર અધિનિયમ, ૨૦૦૯ હેઠળ ઇ્ઈ અરજીની તારીખ જાહેર કરવામાં આવી છે, ખાનગી શાળાઓમાં ૨૫% બેઠકો પર વિવિધ વંચિત વર્ગોના ૧૩ વર્ગના બાળકોને મફત પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. રાજ્ય સરકારના પ્રાથમિક શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા દર વર્ષે RTE માટેની ઓનલાઈન સામાન્ય કેન્દ્રિય પ્રવેશ પ્રક્રિયા હાથ ધરવામાં આવે છે.ચિંતાઓ વચ્ચે, RTE પ્રવેશ માટેની ઓનલાઇન અરજી પ્રક્રિયા ૧૪ માર્ચથી શરૂ થશે અને RTE ગુજરાત પોર્ટલ પર ૨૬ માર્ચ સુધી ચાલુ રહેશે.
હાલના RTE પ્રવેશ નિયમો મુજબ, વર્ગ ૧ ની કુલ મંજૂર બેઠકોમાંથી ૨૫% બીજા વર્ષમાં પ્રવેશ માટે ઓફર કરવામાં આવે છે, જેમાં પાછલા વર્ષમાં થયેલા ઇ્ઈ પ્રવેશનો સમાવેશ થતો નથી. ગયા વષે RTE બેઠકોની કુલ સંખ્યા ૮૨,૮૨૦ હતી. પ્રથમ રાઉન્ડમાં ૫૩,૯૦૩ બાળકોને પ્રવેશ આપવામાં આવ્યો હતો. અને ત્રણ રાઉન્ડના અંતે ૬૧,૦૦૦ થી વધુ બાળકોએ પ્રવેશ મેળવ્યો હતો. નવા બે વર્ષના નિયમ મુજબ, RTE એડમિશન માટે અરજી કરનારા માતા-પિતાએ તેમના આવકવેરા રિટર્ન દસ્તાવેજ સાથે આવકનું પ્રમાણપત્ર અને અન્ય સહાયક દસ્તાવેજો ઑનલાઇન સબમિટ કરવાના રહેશે.જે માતા-પિતા ITR ફાઇલ કરતા નથી તેઓ સ્વ-ઘોષણા સબમિટ કરી શકે છે કે તેઓ આવકવેરા માટે જવાબદાર નથી. RTE પ્રવેશ માટેની આવક મર્યાદા શહેરી વિસ્તારો માટે ૧.૫૦ લાખ અને ગ્રામ્ય વિસ્તારો માટે ૧.૨૦ લાખ છે.