RTI માં સરકાર પાસેથી વિગતવાર માહિતી માંગવામાં આવી હતી
(સંપૂર્ણ સમાચાર સેવા)
કેન્દ્ર સરકારે ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ માં સંસદમાં ‘એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી’ સંબંધિત બે બિલ રજૂ કર્યા હતા, જેને ચર્ચા માટે સંયુક્ત સમિતિને મોકલવામાં આવ્યા છે. અગાઉ, કેબિનેટે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદની અધ્યક્ષતાવાળી સમિતિ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા આ સંબંધિત વિગતવાર અહેવાલને પણ મંજૂરી આપી હતી.
હવે RTI માં ખુલાસો થયો છે કે આ રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં કેન્દ્ર સરકારે લગભગ ૯૫ હજાર રૂપિયાનો ખર્ચ કર્યો છે. RTI ના જવાબમાં કાયદા મંત્રાલય દ્વારા આ માહિતી આપવામાં આવી છે. ‘વન નેશન, વન ઇલેક્શન’ પર ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા આ રિપોર્ટનો હેતુ દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એકસાથે કરાવવાનો છે.
સરકારનું કહેવું છે કે આનાથી માત્ર સરકારી ખર્ચમાં ઘટાડો નહીં થાય પરંતુ વહીવટી કાર્ય અને કાર્યક્ષમતા પણ વધશે. આ અહેવાલ તૈયાર કરવા માટે, પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદની અધ્યક્ષતામાં ૨ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ના રોજ એક સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી અને ૧૪ માર્ચ ૨૦૨૪ના રોજ સમિતિએ સરકારને વિગતવાર અહેવાલ સુપરત કર્યો હતો.
આ રિપોર્ટ તૈયાર કરવા માટે પ્રતિ દિવસનો ખર્ચ ૪૯૧ રૂપિયા છે અને સમિતિએ રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં કુલ ૯૫ હજાર ૩૪૪ રૂપિયાનો ખર્ચ કર્યો છે. એવું માની શકાય છે કે સમિતિએ અહેવાલ તૈયાર કરવા માટે દિવસ-રાત કામ કર્યું છે અને જો રજાઓ સાથે કામ સિવાયના દિવસો ઉમેરવામાં આવે તો દિવસનો ખર્ચ થોડો વધારે હોઈ શકે છે.
RTI માં સરકાર પાસેથી રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં થયેલા ખર્ચ અંગે વિગતવાર માહિતી માંગવામાં આવી હતી. આમાં ડ્રાફ્ટ ખર્ચ, સંશોધન ખર્ચ, મુસાફરી અને પ્રિન્ટિંગ ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે. સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતીમાં, ખર્ચને વિવિધ શ્રેણીઓમાં વહેંચવામાં આવ્યો છે જેમાં માહિતી, કમ્પ્યુટર અને ટેલિકોમ્યુનિકેશન ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત ઓફિસ ખર્ચ અને પ્રોફેશનલ ફી પણ તેમાં સામેલ કરવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત મશીનરી, ડિજિટલ સાધનો, મુસાફરી, પ્રિન્ટિંગ અને પ્રકાશનનો ખર્ચ ઉમેરીને આ માહિતી આપવામાં આવી છે.
કમિટીના સભ્યોના પેમેન્ટ અંગે માંગવામાં આવેલી અન્ય એક માહિતીમાં સરકારે જણાવ્યું હતું કે રિપોર્ટ તૈયાર કરનાર કમિટીના સભ્યોમાંથી કોઈએ પણ ફી લીધી નથી અને તેઓએ આ કામ ચૂકવ્યા વગર કર્યું છે. સમિતિના સભ્યો વિવિધ પૃષ્ઠભૂમિમાંથી આવે છે, જેમાં પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદ, કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ, રાજ્યસભામાં વિપક્ષના ભૂતપૂર્વ નેતા ગુલામ નબી આઝાદ, ભૂતપૂર્વ નાણાં પંચના અધ્યક્ષ એનકે સિંહ, લોકસભાના ભૂતપૂર્વ મહાસચિવ સુભાષ કશ્યપ, સિનિયર એડવોકેટ હરીશ સાલ્વે, પૂર્વ સીવીસી સંજય કોઠારીનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય કાયદા મંત્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ સમિતિના વિશેષ આમંત્રિત સભ્ય હતા. તેમજ નીતિન ચંદ્રાએ આ ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિમાં સચિવ તરીકે સેવા આપી હતી.
